"โชซอน - เกาหลี"ประวัติศาสตร์แห่งความชอกช้ำ

เกาหลีถูกล้อมด้วยมหาอำนาจมาแต่โบราณ และเป็นประตูสู่แผ่นดินใหญ่ของญี่ปุ่น
(ภาพจาก : Timemaps)

The Opinion - แม้สถาปนาตนเองเป็น จักรวรรดิโชซอน แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า อาณาจักรนี้จะกลายเป็นจักรวรรดิได้จริง "โชซอน" หรือ "เกาหลี" ยังเป็นที่หมายปองของมหาอำนาจจากอีกฟากหนึ่งของโลก ถูกยึดครองโดยเพื่อนบ้าน ถูกแบ่งประเทศด้วยระบอบการปกครองจนถึงปัจจุบัน


ค.ศ.1905 มีเหตุการณ์สำคัญที่ส่งผลให้อิทธิพลในคาบสมุทรเกาหลีเปลี่ยนไป ยุทธนาวีที่ช่องแคบซึชิมะระหว่าง จักรวรรดิรัสเซีย และ จักรวรรดิญี่ปุ่น ยุติลงด้วยชัยชนะครั้งยิ่งใหญ่ของมหาอำนาจจากดินแดนอาทิตย์อุทัย ไม่เพียงทำให้โลกได้รู้จักมหาอำนาจใหม่จากเอเชียแปซิฟิก แต่ยังทำให้อิทธิพลของราชวงศ์โรมานอฟในคาบสมุทรเกาหลี ถดถอยลงอย่างมาก

เหตุการณ์นี้ยังเป็นจุดเริ่มต้นการล่มสลายของราชวงศ์โรมานอฟ แห่งจักรวรรดิรัสเซีย ปลดล็อคการก้าวขึ้นสู่อำนาจของ กลุ่มบอลเชวิค ต้นแบบสังคมนิยมที่แผ่ขยายในหลายประเทศทั่วโลก (อ่าน ยุทธนาวี Russo - Japanese)

หนังสือพิมพ์รายงานข่าวความพ่ายแพ้ "ย่อยยับ" ของกองเรือรัสเซีย
(ดูภาพข่าวเพิ่มเติม : Battle of Tsushima)

ภาพถ่ายสมาชิกราชวงศ์โรมานอฟ ที่ต้องเผชิญชะตากรรมพลิกผันสุดขั้วหลังจากนั้น
(ดูภาพราชวงศ์โรมานอฟ : Romanov Dynasty)

ญี่ปุ่นเข้าครอบครองเกาหลีเป็นเวลานานเกือบ 40 ปี อาจเป็นความสำเร็จอย่างเป็นรูปธรรม นัยหนึ่งนี่คือภาพฝันของ โทะโยะโทะมิ ฮิเดะโยะชิ ไทโคผู้ยิ่งใหญ่แห่งญี่ปุ่นโบราณที่ต้องการครอบครองเกาหลีในหลายเหตุผล เป็นภาพสะท้อนว่า เกาหลี คือเป้าหมายตลอดกาลของญี่ปุ่น เป็นประตูบานเดียวที่จะพาญี่ปุ่นก้าวเท้าสู่แผ่นดินใหญ่

แต่การยึดครองต้องยุติลงเพราะความพ่ายแพ้ของ ญี่ปุ่น ในสงครามโลกครั้งที่ 2 ระเบิดปรมาณู 2 ลูกที่ ฮิโระชิมะ และ นะงะสะกิ พรากทุกดินแดนในอาณัติไปจากกองทัพของสมเด็จพระจักรพรรดิ

สภาพเมืองฮิโระชิมะหลังการทิ้งระเบิด
(ดูภาพเพิ่มเติม : Hiroshima Before & After)

เกาหลี เผชิญชะตากรรมไม่ต่างจาก เยอรมัน ที่ถูกแบ่งประเทศภายหลังสงคราม ครึ่งหนึ่งปกครองโดย สหภาพสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียต หรือ USSR อีกครึ่งหนึ่งปกครองโดย สหรัฐอเมริกาและประเทศพันธมิตร เป็นที่คุ้นเคยกันจากภาพยนตร์ว่า ฟากฝั่งที่ใช้ระบอบสังคมนิยมมักมีบรรยากาศอึมครึม ปกครองด้วยความเฉียบขาด และโหดร้ายในบางมิติ

แผนที่เยอรมันตะวันออก ปกครองโดย USSR และ ตะวันตกปกครองโดยชาติพันธมิตร
(ดูภาพและสื่อสิ่งพิมพ์ในยุคสมัยนั้นได้ที่ : Pinterest) 

สำหรับเกาหลี มีเส้นขนานที่ 38 เป็นพรมแดนกั้นอาณาเขต แม้จะเป็นเอกราชจากจักรวรรดิญี่ปุ่น ที่ไร้พิษสงไปแล้วในตอนนั้น แต่การถูกแบ่งประเทศโดยไม่ได้สอบถามความคิดเห็นจากประชาชนเกาหลี กลับกลายเป็นเชื้อไฟแรก ที่นำไปสู่สงครามกลางเมืองครั้งรุนแรงที่นักประวัติศาสตร์ระบุว่า เป็นสงครามที่รวมองค์ความรู้ของสงครามโลกครั้งที่ 1 และ 2 ไว้ครบถ้วน

ความพยายามของสหประชาชาติในการจัดการเลือกตั้งที่เกาหลีล้มเหลว มีกระแสคัดค้านทั้งจากสังคมนิยมในเกาหลีเหนือ แม้แต่นักการเมืองในเกาหลีใต้บางส่วนก็ไม่เห็นด้วย ความขัดแย้งทางความคิดบานปลายจนยากจะควบคุม แม้เกาหลีเหนือ,ใต้ พยายามเจรจารวมชาติอีกหลายครั้งหลังการถอนกำลังของโซเวียตและอเมริกา แต่ก็ไม่มีข้อยุติ สงครามเกาหลีเปิดฉากอย่างเป็นทางการภายหลังการถอนกำลังของมหาอำนาจเพียงปีเดียว

เส้นขนานที่ 38 (38 parallel) แบ่งเกาหลีเหนือ,ใต้ หลังสงครามโลกครั้งที่ 2
(ภาพจาก : Outsidethebeltway)

เส้นขนานที่ 38 ใช้แบ่งเกาหลีหลังสงครามโลกครั้งที่ 2
ก่อนจะใช้เขตพรมแดนปัจจุบันที่แบ่งพื้นที่กันชน เป็นเขตปลอดทหารของทั้งสองประเทศ
(ที่มา : en.wikipedia)

สงครามเกาหลี คือการห้ำหั่นของชนชาติเดียวกัน ภายใต้การสนับสนุนด้านกำลังทหารและยุทธปัจจัยจากมหาอำนาจที่เป็นเหมือนสัญลักษณ์ของระบอบการปกครองที่ตนเชิดชู สหรัฐอเมริกา สนับสนุนเกาหลีใต้เต็มกำลัง 

ทางด้าน จีน เพิ่งผ่านพ้นสงครามกลางเมืองด้วยชัยชนะของ พรรคคอมมิวนิสต์ ประกาศสนับสนุนเกาหลีเหนือเต็มกำลัง กองทัพคลื่นมนุษย์ถาโถมเข้าผลักดันปรปักษ์จนไม่อาจหยุดยั้ง

กองกำลัง U.S. เข้าโจมตีเกาหลีเหนือ ปี ค.ศ. 1950
(ภาพจาก : CNN)

เกิดการปะทะกันหลายครั้งบริเวณเส้นขนานที่ 38 กองทัพเกาหลีเหนือ สามารถรุกไล่จนยึดพื้นที่เกือบทั้งหมดของเกาหลีใต้ไว้ได้ในช่วงแรก ก่อนที่กองกำลังชาติพันธมิตรจะเข้าสนับสนุนไล่ตีเกาหลีเหนือ ผลักดันเลยเส้นขนานที่ 38 ไปบริเวณแม่น้ำยาลู เป็นยุทธวิธีโจมตีที่รวดเร็วรุนแรง แต่การเข้าร่วมสองครามของกองทัพคอมมิสนิสต์จีน และการสนับสนุนจาก USSR จะผลักดันกองกำลังพันธมิตรกลับไปปักหลังหลังเส้นขนานที่ 38 อีกครั้ง

สงครามเกาหลีดำเนินอยู่ 4 ปี และยุติลงแบบครึ่งๆกลางๆ สองฝ่ายหยุดยิง แต่ไม่มีการลงนามในสนธิสัญญาสงบศึก และชนชาติเดียวกันต้องใช้ชีวิตในสภาวะสงครามตลอดเวลา นับตั้งแต่นั้น

พี่น้องชาวเกาหลี กับรถถัง M-26
(ข้อมูลเพิ่มเติม : Korean War Reccord)

______________________________

อุรชัย ศรแก้ว

ผู้สื่อข่าวรายการ ที่นี่ไทยพีบีเอส, ข่าวเจาะย่อโลก

สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส

ช่องทางติดตามข่าวสาร

- Facebook

- Twitter